Wałbrzych jest ośrodkiem przemysłowym, największy w Polsce ośrodek produkcji ceramiki szlachetnej, miasto o funkcjach przemysłowo-handlowo-usługowych z rozwijającymi się funkcjami ośrodka turystycznego. Miasto posiada rozwinięte zaplecze kulturalne, kina, teatry, filharmonię, muzea, biblioteki, Galeria Sztuki BWA, Park Nauki i Techniki, w mieście działa Wałbrzyski Ośrodek Kultury i szkoły wyższe, ośrodek naukowy Polskiej Akademii Nauk.
W mieście znajduje się wiele zabytków architektury mieszczańskiej, sakralnej, zamki, pałace, w wałbrzyskim muzeum znajdują się unikatowe zbiory geologiczne flory i fauny karbońskiej, rarytasem jest jedyny w Polsce i jeden z dwóch na świecie okaz późnokarbońskiego stawonoga z gromady wijów.
Wałbrzych jest ośrodkiem ponadregionalnym aglomeracji wałbrzyskiej, obejmującej okoliczne zurbanizowane gminy. Wałbrzych to drugie po Wrocławiu miasto pod względem liczby ludności w województwie.
